Gedestilleerd water: gezond of gevaarlijk?

Kun je gedestilleerd water gewoon drinken, of moet je je zorgen maken?
Het korte antwoord: je kunt het prima drinken. Toch doen er online allerlei hardnekkige mythes de ronde over gedestilleerd water. Laten we de meest gehoorde even doornemen en daarna kijken waarom steeds meer mensen hun water toch willen destilleren.

Mythe 1: “Gedestilleerd water is gevaarlijk, want het trekt mineralen uit je lichaam.”

Dit is de bekendste én hardnekkigste mythe, maar er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat dit waar is.

Water heeft een verwaarloosbare invloed op je mineraalbalans. Je krijgt bijna al je mineralen binnen via voeding, niet via water.

Zelfs als je jarenlang alleen gedestilleerd water zou drinken, zijn er geen aanwijzingen dat het calcium, magnesium of andere mineralen uit je lichaam “onttrekt”. Alleen in extreme situaties, bijvoorbeeld bij langdurig vasten,  zou een elektrolyten­tekort kunnen ontstaan.

👉 Feit: Je nieren regelen voortdurend de mineraalbalans in je bloed. Water zonder mineralen verstoort dat niet.

Mythe 2: “Gedestilleerd water is ‘dood’ water.”

Dit is pseudowetenschappelijke onzin.

Er is geen enkel bewijs dat water een “levende structuur” of “energetische frequentie” heeft die zou verdwijnen door destillatie.

Chemisch gezien is het gewoon H₂O zonder verontreinigingen.

Claims over “levend”, “hexagonaal” of “gestructureerd” water zijn meerdere malen ontkracht in wetenschappelijke literatuur (o.a. Nature, Lenntech, Chem1.com).

Mythe 3: “Gedestilleerd water hydrateert slechter dan normaal water.”

Ook dit is onjuist.

Er is geen verschil in hoe goed gedestilleerd water je lichaam hydrateert.
Of er wel of geen mineralen in zitten maakt daarbij niets uit.

Je lichaam bepaalt zelf hoeveel water het opneemt en vasthoudt, dat regelen je nieren en bloed.

Met andere woorden: gedestilleerd water lest je dorst net zo goed als kraan- of bronwater.

Zie ook:

• WebMD – Distilled Water Overview

• Healthline – Can You Drink Distilled Water?

Mythe 4: “Je moet mineralen terug toevoegen om het veilig te maken.”

Het is waar dat destilleren ook mineralen uit je water zuivert en je kunt er voor kiezen deze weer terug toe te voegen.

Maar dat is dat puur een smaakvoorkeur, geen gezondheidsvereiste.

Volgens de WHO en het Duitse BfR (Bundesinstitut für Risikobewertung) is water met een laag mineraalgehalte veilig zolang je gevarieerd eet.

Je kunt wel wat elektrolyten of een beetje zeezout toevoegen als je het lekkerder vindt, of het gebruiken voor thee, koffie of smoothies ,dan krijg je vanzelf weer mineralen binnen.

Bron:
BfR – Health Risk Assessment of Mineral Water with Very Low Mineral Content (PDF)

Waarom zou je dan überhaupt willen destilleren?

Veel mensen zeggen terecht dat Nederlands kraanwater tot de schoonste ter wereld behoort. Toch waarschuwen waterbedrijven al jaren dat het steeds moeilijker en duurder wordt om het volledig vrij te houden van PFAS, microplastics, medicijnresten en landbouwchemicaliën.

Volgens het RIVM voldoet slechts 1% van het Nederlandse oppervlaktewater aan de Europese norm voor een “goede” ecologische toestand. De hoge concentraties stikstof, fosfaat en chemische reststoffen maken het zuiveren steeds complexer.

Desondanks worden er in Nederlands kraanwater gelukkig slechts minieme hoeveelheden medicijnresten en bestrijdingsmiddelen aangetroffen.

PFAS daarentegen komt helaas bijna overal in Nederland uit de kraan.

PFAS in kraanwater

In Amsterdam bevat het drinkwater gemiddeld ongeveer 20 nanogram PFAS per liter (ng/L).
Dits is volgens de meest recente metingen van Waternet (2024):

• Weesperkarspel: 18 ng/L

• Leiduin: 22 ng/L

Dat ligt weliswaar ruim onder de huidige wettelijke norm van 100 nanogram per liter watrer, maar boven de gezondheidskundige richtwaarde van het RIVM. Zij hebben in 2022 al een advieswaarde voor drinkwater vastgesteld, gebaseerd op de gezondheidskundige grenswaarde van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA). Deze advieswaarde is

Nieuwe Europese drinkwaterrichtlijn (vanaf 2026)

Vanaf 1 januari 2026 gelden nieuwe maximumwaarden voor PFAS in drinkwater.

• 100 nanogram/L: Dit is de wettelijke EU-norm (voor de som van 20 PFAS-verbindingen).

• 4,4 nanogram/L: Dit is de gezondheidskundige advieswaarde van het RIVM, gebaseerd op de EFSA-norm.

👉 Het verschil is dus best groot:

De 100 ng/L-norm is een politiek compromis. Dit is wat haalbaar is voor de waterbedrijven.
De 4,4 ng/L-richtwaarde is een wetenschappelijke grens die aangeeft wat echt veilig is voor de gezondheid! Dat is even goed om te onthouden!

EFSA-standpunt: de Tolerable Weekly Intake (TWI)

De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft dus bepaald dat de aanvaardbare wekelijkse inname van PFAS maximaal 4,4 nanogram per kilogram lichaamsgewicht mag zijn.

Dat betekent dat een volwassen man van 85 kg wekelijks maximaal 374 ng PFAS kan binnenkrijgen zonder risico op gezondheidseffecten.

Hoeveel PFAS krijg je dan binnen via kraanwater?

Een rekenvoorbeeld (Amsterdam):

• PFAS-concentratie: 20 ng/L

• Dagelijkse waterinname: ongeveer 2 liter

• 40 ng PFAS per dag via drinkwater

Dat is al ongeveer 75% van de totale veilige inname volgens de EFSA.
En dat is zonder rekening te houden met PFAS die je via voeding, lucht of verpakkingen binnenkrijgt.

Conclusie

Ignorance is not bliss als het om PFAS gaat. Je hoeft niet paranoïde te worden als je de kraan opendraait en een glas water pakt, maar het is wel goed om te weten wat de daadwerkelijke stand van zaken is. We staan sowieso bloot aan PFAS, maar je kunt wel het een en ander doen om je blootstelling te verminderen.

Gedestilleerd water is veilig om te drinken, hydrateert prima en onttrekt geen mineralen uit je lichaam. Je hoeft er geen mineralen aan toe te voegen.

Gedestilleerd water is gewoon een prima manier om de schoonste, meest neutrale basis te creëren voor wat je dagelijks drinkt: water, koffie, thee of smoothies. Zonder het gedoe en de nadelen van filters en relatief goedkoop in aanschaf! 

FAQ: PFAS uit drinkwater verwijderen

1. Kan ik PFAS uit mijn drinkwater filteren?
Ja. PFAS kunnen uit drinkwater worden verwijderd met specifieke filtertechnieken zoals actieve kool (granular activated carbon, GAC), omgekeerde osmose (RO) of waterdestillatie. Deze methoden verwijderen 90–99% van de meeste PFAS-verbindingen.

2. Welke filter haalt PFAS uit water?
De meest effectieve filters tegen PFAS zijn omgekeerde osmosefilters, actieve koolfilters met lange contacttijd, en waterdistilleerders.
Let erop dat standaard keukenfilters of eenvoudige kannen meestal niet voldoende zijn om PFAS volledig te verwijderen.

3. Kun je PFAS uit water koken?
Nee. PFAS verdampen niet bij 100 °C en worden dus niet verwijderd door koken.
De meeste PFAS hebben kookpunten boven 180 °C en breken pas af bij nog hogere temperaturen.

4. Kunnen koolstoffilters PFAS verwijderen?
Ja, maar niet allemaal even goed. Hoogwaardige actieve-koolfilters met voldoende koolstofmassa en doorstroomtijd kunnen 70–95% van PFAS uit water filteren.
De effectiviteit hangt sterk af van de filterkwaliteit, doorstroming en onderhoud.

5. Kan BRITA PFAS filteren?
De standaard Brita-filters verminderen vooral chloor, kalk en smaakstoffen, maar geen PFAS.
Alleen gespecialiseerde filters met geactiveerde kool en ionenwisselaars (zoals sommige Brita Expert- of RO-systemen) kunnen PFAS gedeeltelijk verwijderen.

6. Hoe kan ik mijn water thuis testen op PFAS?
Er bestaan nog geen betrouwbare doe-het-zelf-testkits voor PFAS.
Voor een nauwkeurige meting kun je een watermonster laten analyseren door een laboratorium zoals Eurofins, SGS of een RIVM-erkend testlab.Een test kost meestal tussen €150 en €300 per monster.

7. In welk water zit geen PFAS?
Zelfs bron- en flessenwater bevat vaak sporen van PFAS, afhankelijk van de herkomst.
Water dat door destillatie of omgekeerde osmose is gezuiverd, is in de praktijk vrijwel vrij van PFAS.

8. Is er PFAS in het water van Bar-le-Duc?
Volgens beschikbare gegevens bevat ook bronwater zoals Bar-le-Duc lage concentraties PFAS, doorgaans onder de Europese norm van 100 ng/L.

9. Kan PFAS volledig uit water worden verwijderd?
Ja, met destillatie of een combinatie van omgekeerde osmose + actieve kool kan bijna alle PFAS uit water worden gehaald (tot 99%). Deze technieken worden ook in professionele waterzuivering gebruikt.

10. Is het veilig om kraanwater te drinken met PFAS erin?
De huidige concentraties in Nederlands kraanwater liggen onder de wettelijke norm, maar boven de nieuwste gezondheidsrichtwaarde. Langdurige blootstelling aan zelfs lage PFAS-niveaus wordt afgeraden, zeker voor kinderen en zwangeren.